Tijd voor inzicht

Een tijdje geleden was ik weer maar eens de zenuwinzinking nabij. Dat was nadat ik op een helder moment besliste om mijn lessen te tellen, om zo mijn planning voor de laatste schoolweken te kunnen optimaliseren. Viel dat even tegen. Dacht ik dat ik zeeën van tijd had om de wondere wereld van het modernisme uit de doeken te doen, bleek het einde van het schooljaar wel héél snel in zicht. Tijd voor inzicht dus.

Een schooljaar vol werklust en -last om op terug te blikken. Wat heeft het me geleerd?

• Dat ik nog altijd dolgraag voor de klas sta. Dat is mijn speelplaats.
• Dat ik die pubers niet kan missen (alleen soms een klein beetje als kiespijn).
• Dat ik sneller ontevreden ben dan tevreden. (Mopper mopper.)
• Dat ik administratief niet beter word met de jaren. (Slik, en dat met de paperassenwinkel die onze job jammer genoeg soms is.)
• Dat ik niet graag verbeter. Echt echt echt niet. (Is dat fout om op te biechten?)
• Maar toch vooral dat ik graag voor de klas sta.
• Dat je moeite moet doen om je leerlingen te leren kennen.
• Dat die moeite beloond wordt. Ik heb prachtige tieners mogen ontmoeten.

Allicht is het boeiender om de vraag omgekeerd te stellen. Wat hebben mijn leerlingen geleerd? Daar zijn niet alleen die gevreesde examens getuige van. Als leraar zie je veel meer.

Je ziet de leerling die worstelt met de taal, maar steevast naar de bijles komt en je tips opvolgt. Je ziet de leerling die prachtig kan tekenen of schrijven. Je hoort de leerling met de ongelooflijk warme stem en een uitspraak waar zelfs Martine Tanghe van zou opkijken. Je ziet de leerling die haar hart lucht over problemen thuis en je neemt je tijd voor haar. Je ziet een koppeltje (of twee-drie) ontstaan en die ontluikende liefde maakt je nog meer emojuf dan anders. Je ziet een enthousiaste boekenbende bij mekaar komen. Je ziet jongens zichtbaar genieten van een stevig sportartikel, of zelfs van de gedichten van Herman de Coninck. Je hoort dat ene stille meisje opeens vaker. Je kent de zwakke plek van de stoere jongen met het kleine hart. Je ziet passionele vliegtuigspotters die je elke les aan het lachen brengen.

Zo gaat dat op school immers net zo goed, los van al dat evalueren. En ja, ik hecht eigenlijk nog veel belang aan goede punten. Toch wel. Maar minstens evenveel waarde aan het leefproces, euhm, leerproces (is dat niet hetzelfde?). Hoe ze evolueren, die tieners. Dag in dag uit zitten ze in de klas, braaf achter hun bank. Het is quasi een morele plicht om je leerlingen te leren kennen. Uiteraard is het niet allemaal rozengeur en maneschijn. Zo vond ik het dit jaar sneu dat ik met een klas minder goed overweg kon dat met een andere. Dat hoort er evenzeer bij, en ook daar leer je veel uit.

Ik begon mijn schrijvend schooljaar hier in Klasse met een ode aan de leerling en sluit zo graag af. Want man, ze kunnen me er wat van. Keer op keer, jaar na jaar blijven ze me verbazen. Wat zouden we ook zonder zijn?

(Nu de examens afwachten om te zien of ze de leerstof zo goed beheersen als hun turbulente tienerleventje. Spreek me na de verbetermarathon anders nog maar eens…)

Deze tekst verscheen in Klasse Magazine 016 – juni 2019